Örnek: 1000 tl maaş alan birinin; maaşı 800 tl ye düşürülürse performansında azalma (Negatif Davranışta Kontrast), 1200 tl ye çıkarılırsa performansında artma (Pozitif Davranışta Kontrast) gözlenecektir.
Ayırt etme ile Davranışta Kontrast arasındaki fark: Kontrast da ; Aynı davranış için, davranışın sıklığında artış ya da azalış gözlenirken, ayırt etmede davranış aynı düzeyde devam eder.
Örnek: Ailesine yalan söyleyen Ali bir gün öğretmenine de yalan söyler. Ancak öğretmen bunu far ederek Ali’yi azarlar. Ali Artık öğretmene yalan söylemezken, ailesine ise Sürekli yalan ( davranışta artış meydana geldi ) söylemeye ( Davranışta kontrast ) başlar. Yalan söylemeye aynı düzeyde devam etseydi, AYIRT ETME olacaktı.
Psikolojik Tepkisellik ( tepkime ): Seçim özgürlüğü dış etmenlerle kısıtlandığında kaybedilen özgürlüğü yeniden kazanma ve kaybı önleme amaçlı yapılan davranışlar.
Örnek: Ağlayarak istediğini yaptıran çocuk, ağlamasına karşın ebeveynler bir eylem yapmıyorsa, çocuk bu davranışını daha da arttırarak amacına ulaşmaya çalışacaktır.
Kaçma ve Kaçınma Koşullanması: Organizmanın karşı karşıya kaldığı itici bir uyarıcıdan uzaklaşması KAÇMA ( tepkisel koşullanma ilkesidir) , bu tip uyarıcıyla karşı karşıya gelmek istememesi ise KAÇINMADIR ( edimsel koşullanma ilkesidir. Örnek: Ali sokaktan geçerken görmüş olduğu saldırgan köpekten dolayı yönünü değiştirmesi KAÇMA ( tepkisel davranış ) , bir daha bu sokaktan geçmek istememesi ise KAÇINMADIR ( Edimsel davranış ) .
Kendiliğinden geri gelme: Tepkisel ve edimsel koşullama kuramlarının ortak olan noktalardan biridir. Edimsel davranış ortadan kalktıktan bir sü¬re sonra sönen davranış yeniden ortaya çıkabilir. (örnek: Görmezden gelme yoluyla ağlama davranışı söndürülen bir çocuk bir çarşı gezmesinde , istediğini alınmadığında ye¬niden ağlama eğilimi gösterebilir.)
Yorum Gönder