Yapılandırmacı Yaklaşım


Vico tarafından ortaya atılmıştır. Kant, Hegel, Dewey, Kelly, Vygotsky, Bruner, Ausubel ve Piaget önemli katkılar getirmişlerdir. Piaget’nin zihinsel gelişim kuramı üzerine kurulmuştur.

Öğrencilerin belli bir konuda bir anlayış yaratmak için kendi deneyimlerini kullandıkları bir öğrenme yaklaşımıdır. Öğretmen ise, öğrenenlerin bilgiyi anlamlı bir biçimde yapılandırmasına rehberlik eden kişi olarak kabul edilir.

Öğretimden çok bilgiyi öğrenmeyle ilgili bir kuramdır. Bilginin transferi ve yeniden yapılanması söz konusudur. Bilgi konu alanlarına bağlı olarak değil, bireylerin yarattığı ve ifade ettiği şekilde yapılandırılarak var olur. Bu yüzden bilgi, deneysel, sübjektif ve bireyseldir.

Yapılandırmacı Yaklaşım Türleri

Bilişsel Yapılandırmacılık: Bilginin nasıl oluşturulduğunu anlamada Piaget’in zihinsel gelişim kuramını kullanır. Öğrenme Piaget’in ortaya attığı özümleme, düzenleme ve bilişsel denge ilkeleri ile açıklanmaktadır. 

Radikal Yapılandırmacılık: Öğrenme yaklaşımı geliştirmeye yönelik bir girişim olarak ifade edilebilir. Bilgi, doğru , gerçek gibi kavramların radikal değişimler geçirmesi gerektiğini savunmaktadır. 

Sosyal (Toplumsal) Yapılandırmacılık: Öğrenmede kültürün ve dilin önemli bir etkisi olduğunu savunmakta bilginin sosyal etkileşimlerle oluşturulduğunu öne sürmektedir.

Yapılandırmacılık Kuramının Temelinde Şu Özellikler Vardır :

  • Bilgiyi araştırma,yorumlama ve analiz etme. 
  • Bilgiyi ve düşündürme sürecini geliştirme. 
  • Geçmişteki yaşantılarla,yeni yaşantıları bütünleştirme.

Yapılandırmacılık Kuramının Genel Özellikleri;

  • Bilgileri öğretmez,sadece vurgular. 
  • Öğrencileri araştırma yapmak için cesaretlendirir. 
  • Öğrencilerin doğal ve meraklı olmalarını sağlar. 
  • Yaratıcılık ve çözümlemeyi esas alır. 
  • Öğrencilerin öğretmenlerle diyalog içinde olmasını sağlar. 
  • Birlikte öğrenmeyi destekler. 
  • Öğrencilerin kendi deneyimleri sonucu yeni fikir ve anlayış kazanmalarını sağlar

YAPILANDIRMACI ÖĞRENMENİN TEMEL İLKELERİ

  • Öğrenme aktif bir süreçtir: Öğrenme,öğrencinin çevresi ile sürekli meşgul olmasını gerektirir. 
  • İnsanlar öğrenirken, öğrenmeyi öğrenir: Öğrenme hem anlam yapılandırmayı,hem de anlama sistemlerinin yapılandırılmasını içerir.
  • Anlam oluşturmanın en önemli eylemi zihinseldir: Öğrenmede bedensel hareketler,deneyimler gereklidir,ancak yeterli değildir;zihinsel etkinliklere mutlaka ihtiyaç vardır. 
  • Öğrenme ve dil iç içedir: Kullandığımız dil öğrenmeyi etkiler.
  • Öğrenme sosyal bir etkinliktir: Diğerleri ile etkileşim öğrenmemizde önemli yer tutar.
  • *Öğrenme yaşantımızla bağlantılıdır: Bilgilerimiz, inançlarımız, korkularımız, değer yargılarımız öğrenmelerimizi etkiler.
  • Öğrenmek için önceki bilgimize ihtiyaç vardır: Yeni bilgi, önceki bilgilerin üzerine inşa edilerek oluşturulan yapılarla kazanılır,özümsenir. 
  • Öğrenme için zamana gerek vardır: Anlamlı öğrenme için fikirlerin yeniden gözden geçirilmesi,onlarla oynama, kullanma söz konusudur.Bu işlemler de zaman ister.
  • Motivasyon öğrenmede anahtar öğedir: Motivasyon,sadece öğrenmeye yardım etmez,aynı zamanda gerekliliktir.

Öğretmenin Rolü

  • Yapılandırmacı öğretmen; açık fikirli, çağdaş, kendini yenileyebilen,bireysel farklılıkları dikkate alan,uygun öğrenme yaşantılarını sağlayan ve öğrenenlerle birlikte öğrenen olmalıdır.
  • Yapılandırmacı öğretmen; öğrencilerin uygun etkinlikler yapmasına yardımcı olmalı,öğrencileri işbirliğine teşvik etmeli,öğrencilerin sürekli iletişim içerisinde olmalarını cesaretlendirmelidir. 
  • Yapılandırmacı öğretmen; öğrencilerin bireysel farklılıklarını dikkate almalı,her öğrencinin kendi kararını kendisinin vermesine yardımcı olmalıdır. 
  • Yapılandırmacı öğretmen; düşündürücü sorular sorarak öğrencileri araştırmaya ve problem çözmeye teşvik etmelidir.

Yapılandırıcı Eğitimde Öğrencinin Rolü?

  • Yapılandırmacı öğrenme, öğrencinin kendi yetenekleri, güdüleri, tutumu ve tecrübelerinden edindikleri ile oluşan bir karar verme sürecidir.Birey öğrenme sürecinde seçici,yapıcı ve etkindir. 
  • Öğrenmenin kontrolü bireydedir. Öğrenmeye öğretmenle birlikte yön verir.Bu yön verme sürecinde öğrencinin geçmiş yaşantıları,bakış açısı,hazır bulunuşluk düzeyi etkilidir.
  • Öğrenci öğrenme sürecinde etkili olabilmek için eleştirel ve yapıcı sorular sorar,diğer öğrencilerle ve öğretmeniyle etkileşim ve iletişim içinde bulunur. 
  • Yapılandırmacılık sürecinde öğrenci öğrenmeyi kendisine sunulan şekliyle değil de,zihninde yapılandırdığı biçimi ile gerçekleştirir. 
  • Yapılandırmacılıkta öğrenci; meraklı,girişimci ve sabırlı olmalıdır.
Ülkemizde genellikle yapısalcı öğrenme kuramında yer alan 5E modeli daha çok kullanılmaktadır. 5E modelinin aşamaları aşağıdaki gibi özetlenebilir:
5E modeli ile ilgili detaylı makaleye burdan gidebilirsiniz.


Öğretim Yöntem ve Teknikleri dersinin alt başlığı olan Yapılandırmacı Yaklaşım burada bitmiştir. Diğer konulara Öğretim Yöntem ve Teknikleri başlığı altından ulaşabilirsiniz.

 Kaynaklar:
1- http://oguzcetin.gen.tr/ 
2- Arslan, M. (2007). Eğitimde Yapılandırmacı Yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 40(1) .Duman, B. (2008). Öğrenme–Öğretme Kuramları ve Süreç Temelli Öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık .Özden, Y. (2010). Öğrenme ve Öğretme (10. Baskı). Ankara: Pegema Yayınları .Yurdakul, B. (2005). Eğitimde Yeni Yönelimler (Ed: Özcan Demirel) s: 39–65. Ankara: Pegema Yayınları- Senemoğlu, N. (2005). Gelişim öğrenme ve öğretim,Kuramdan uygulamaya. Ankara:Gazi kitabevi.

Post a Comment

Daha yeni Daha eski